Posts

Showing posts from 2018

Teacher's Day pualin

Image
 TEACHER’S DAY NI HIAN I ZIRTIRTU TE ENGE I PEK VE DAWN:    India ramah hian 5 th September hi Teacher’s Day ni atana hman a ni a. Dr. Sarvepalli       Radhakrishnan-a chu 5 th September 1888 a piang in, India rama Vice-President hmasa ber leh President pahihna lo chelh tawh in,  Philosopher, zirtirtu leh politician hlawhtling tak a ni. A damchhunga India mipuite tan   zirtirna lama nasa taka hma a lak na chu, a zirtirten amah an hriat reng nan, a pianni chu   Teacher’s Day tih a hman a ni lo ni ta a ni. India rama School/College zirlai te chuan, hemi   ni hian an zirtirtu te chu thil tha tak tak te hlan in, function an huaihawt sak thin bawk a ni.   Sawrkar pawn, an ram a zirtirtu tha te chu lawmman te siam sak in, ropui takin a   chawimawi thin bawk a ni. Zirtrtu zawng zawng te hian lawmman an phut vek kher lo,   lawmman aia an duh zawk chu, an zirtirten zirtirtu an nih na anga, an chunga zahngaihna   an lantir hi a ni. Zirtirtu hna hi khawvela hna hahthlak leh hlawh

TIME MACHINE HI KAN DUH TAK TAK EM?

Image
TIME MACHINE: Thatna leh that lohna.. He ka thil lo post hi fiction anga min lo ngaihsak turin ka ngen a che u. A Hmasa berin, he kan chenna KHAWVEL Chanchin kal tawh hi mithiamten hriat an chak ber te zinga thil pawimawh tak pakhat a ni awm e. History kan han tih hian, ziak leh chhiar awm hnu a khawvel a thil thleng chanchin a ni ber mai a. Prehistory erawh hi chu, ziak leh chhiar awm hma a khawvel chanchin a ni thung. Prehistory hunlai hi Signs leh Symbols chauh a hmanlai pi leh pu ten an thil hmuh leh hriat te puk (CAVE) chhungah an lo ziak thin a ni. Eng tawng nge an hman thin tih leh Eng hawrawp nge an neih tih erawh chu chiang taka hriat a ni lo. Mahse, puk chhung emaw lung emaw chunga thil an lo ziah tawh te hmang in Archeologist ten theih tawp in an han chhui thin a, amaherawhchu, an thil lo ziah leh hnutchhiah te chu a awmzia hriatchhuah leh chhuichhuah a la ni lo.                 Chuvangin, Scientists, Historians, Archeologist etc., ten an hriat

NEWS: WHAT IS NEWS?

Image
                               NEWS: North East West and South.... In fact, NEWS is information about current events which might be provided through various sources VIZ., word of mouth, printing, postal systems, broadcasting, electronic communication and also on the testimony of observers or witnesses to the events.                                 News  is  important  for a number of reasons within a society. Mainly to inform the public about events that are around them and may affect them. Often  news  is for entertainment purposes too; to provide a distraction of information about other places people are unable to get to or have little influence over. We can also get information about various sports at different places around the world.                                 News plays an important role in our daily lives. From our phone, TV's Computers etc. we can obtain information of events or happenings instantly through social media such as Facebook, Twitter, Instagram, What

NEW ERA: MIZO HNAM CULTURE BO HI, TU MAWHPHURHNA NA NGE?

Image
                   Hun reilote chhung ka thil post ka chawlhsan avangin thupha ka chawi e. Personal deuh thil buaipui a ngaih avangin ka hman lova, chuan School naupang zirtir tu hna ka thawh avangin duh angin hun pek a har thin a ni. Amaherawhchu, ziah chhunzawm zel ka lo tum tawh ang e.                    Mihring te nun a thil thleng tamtak hi amak in hriatthiam pawh a har thin a ni. Kan hnaih ber emaw kan tih te thenkhat chu min hlat ber si a, kan hriat mang loh te hi min lainat tu te an lo ni leh lawi si hi, mak ka ti bang thei lo a ni. He kan chenna khawvel hmasawn na avang a, kan thil hloh te, ka hriat ang ang kan tarlang ve ang e.                     Kan naupan lai te kha chuan, elctronics thil emaw computerised thil te hi a awm ve lova, thian za hovin kawt lai ah kan in fiam in kan hlim tlang thin em em a ni. Radio nei hmasa te kha kan tlawn nileng thin a, Walkman leh Tape-recorder nei te kha ka BOSS vek zel thin a nih kha. TV nei hmasa te lah kha, khaw Lal ber ni awm

Bermuda Thuruk hriat chhuah a lo ni ta

BERMUDA TRIANGLE thuruk chungchang British Scientist te thuthlukna…                         Naupan kan nih lai atang tawh khan Bermuda Triangle chungchang thawnthu chi hrang hrang kan hre nual awm e. Mak kan ti thin a ni lawm ni. Thuruk in thup chhui chhuah theih loh chu, mithiamten kum 100 chhung an chhui hnu ah British Scientist te chuan, an thil chhui chhuah chu khawvel hmaah a tlangzarh ta a ni. British Scientist te chuan Bermuda Triangle a lawng tam tak lo bo tawh te kha, Feet 100 a lian Tuifawn vang a nih an ring a. Bermuda Triangle hi North Atlantic Ocean a awm hi, a len dan chu 700,000 square feet a zau ni a, Florida, Bermuda and Puerto-Rico ram in kar a thil mak tak awm chu a ni. Kum 100 chhung hian thlawhna, lawng leh mihring 1,000 chuangin nunna an chan phah tawh a, a chhan leh vang pawh hriat maih lohvin kum tam tam chhung chu khawvel a mithiam rual ten an lo chhui in, an hlawhchham zel thin a ni.             South Africa tuipui kamah kum 1997 khan, Tuipui Fawn

Mizo 'Ro Hlu' kan tihbo tak chu....

Image
                  'A va tlawmngai ve a' tih hi kan naupan lai kha chuan tawngkam lar tak leh kan hman fo thin a ni a. He tawngkam hi Mizo chhinchhiahna (Identity) a ni. Hnam dang ten min hriat theihna nungchang, kan pi leh pu te Ro chhiah, kan neih awm chhun a ni tawh hial in ka ring. Hmanlai Mizo te kha hnam dang ten an tluk theih loh leh an lo zah thin na em em kha, TLAWMNGAIH NA nun an lo neih vang kha a ni. Kan pi leh pu te kha an in pe zo em em in, midang te tanpui tur khan engtiklai pawn an hman reng thin a ni. Tunlai hun a Office leh Company a hnathawk te nen an hunlai a Lo hna thawk a eiin an zawn dan chu in ang lo mahse, an lo in pe zo hrim hrim a ni. Ro tih tawngkam hi han chhut chian chuan thil hlu leh tam zawng pawn a hriat theih awm e. Mihausa te chuan, sum leh pai tam tak an fate leh tu te thleng a daih tur an hnutchhiah thin a, mahse, an thlah ten an hman thiam loh chuan an ti ral leh vek thin a ni. Kristian sakhuana pawh chutiang bawk in, hmanlai a ringtu mi

Ransa te pawn inchhannahcang an hre ve tho......

ENGE ZIRTUR KAN NEIH? Kan Mizo Kristian Hla Bu a hla kan naupan lai a kan sak thin: Zîngah Savaten Pathian An Fak A, Pangpârin a ropuizia a entîr fo; A thil siam zawngin amah an chawimawi, Mihring chauh lo chu zirtîr an ngai lo. Lei leh vân mi nung kan tel ve ang, Anni aiin a ngaihna kan hria; Khawvêl zawng pawhin sa rual sela, Amah fakna hi an sa sêng lo vang. Nungcha dang te hian Pathian an chawimawi tih ka hriat hian, kei mihring Ama anpuia siam hian, min hmangaihtu Pathian tan hian enge tih ve ka neih, tih zawhna hi a lo awm nghal a; Miten min chhiar min thlir renge tih hla kha kan ngaihtuah leh chuan, tling lo ka in ti nasa hle. Mahse, kan Lalpa chuan min thliarhrang ngai lova, engtik lai pawn min sawm reng a ni tih kan hriat leh phei chuan, inthlahrun na in ka khat leh zual.          Chuvangin, thuthlukna ka lo in siam ve chu: "Midang te tana thiltha i tih theih loh chuan emaw tih i duh loh chuan, an tana thil thalo tih kher suh" tih hi a ni.

Vai ram leh sap ram inthloh na.....

Hei hi India (Phai) leh Canada a Traffic an zawm dan tlangpui a ni. Heng thil avangte hian Sap ho hi ngaihsan an nih na chhan. Indian ramah hian keini North-East lama cheng te hian Traffic hi kan la zawm tha deuh berin ka hria (A bik takin Mizoram).
Image
RAN VULH CHUNGCHANG:                 Ran hi a tam zawk chuan kan vulh theuh awm e. In chhungkhur ah hlimna thlen thin in, in lo nghaktu ah te hmangin, kan thiante karah pawh in tihtheih nan ka vulh thin a ni. Vaki khawi te chuan tawng te zirtir in, faifuk ri ang deuh reuh si a, kan thusawi an lo sawi chhan emaw, an mahni te a an sawi te hian tam tak chuan mak kan ti in kan hlim pui e mem a ni. Keini Mizo te chuan, ui leh zawhte hi kan vulh deuh tlangpui in ka hria. Kan vulh chhan ber chu, in lo veng tu tur emaw sazu awm loh nan te emaw chauh a ni thin. Kan ran vulhte chuangah chuan mi thenkhatte chuan, nun rawng takin an enkawl a; kan thinrim chang in kan pet in tiang hmang ten kan vaw leh mai mai thin a; Chaw pawh kan ei peih tawh loh hnu athing te kan pe leh mai mai thin a ni. Kan Mizo thenkhat ten ransa an vulhte chungah ngilnei taka an khawsak pui lai in thenkhatte erawh chuan an vulh chhan ber pawh awm chuang lovin, midang ten an vulh vanga lo vulh ve mai mai te kan awm

ENGATINGE/ENGVANGINNGE?

Image
ENGATINGE/ ENGVANGINNGE tih zawhna hi mi tam takte tan, kan naupan lai atang tawh a vawiin ni thlenga kan nun a zawhna chhan hreawm leh harsa tak a ni. ENGATINGE? Tih zawhna hi, hnar hnuaiah phatna a bo lo an tih ang deuh khan, chhuanlam chhe te te chu kan lo siam pawh a ni maithei; mahse chu chuan a zawttu te lung a ti awi vek kher lo maithei.     Kan naupan deuh lai chuan ka cousin pa nen ka thenawm te arpui in a note te a buk hum an chuk lai chu hmuhnawm ti pa in, lungte (Pebbles) hian ar note te chu kan in vawm fuh siak a. Ka cousin pa chuan ka sawi chu a vawm fuh chat zel mai a, kei erawh chuan ar note 12 zing a pakhat phawh zu vawm fuh thei lova…. Ka tlawm la lutuk chuan lungphek hlai deuh hlek chu chawi pahin, ar no te pasarih vel chu ka deng hlum ta mai a nih kha…. Chumi hnu a thilthleng tur chu hauh leh vuak tuar bak a awm dawn lo tih in hmu thei awm e. Chhungten ar no te man an chawi hnu ah, ngaihdam te dilin thupha an chawi nasa mai. A hnu ah ENGATINGE I tih min za

NUPA/CHENGDUN HO TUR TE TAN

Image
MIPA LEH HMEICHHIA CHENG DUN TURTE TAN: Mipa leh Hmeichhia cheng dun tur emaw, inneih hnu a cheng hlen dun tur te tan a an hmalam huna thil pawimawh turte kan lo Share ve ang e.                 In hmangaih te tan an duh ber te nen a chendun chu a hlimawm viau ang tih chu phat rual a ni lo. He thuthlukna siam hi mi pahnih in ngaina em em te in a an siam niin, an thutiam leh thuthlukna chu a nghet in a rinawm a ni. Chenna tur Apartment te zawn kual a, duh ber te nen a, KAN AWMNA tih theih pindan fal, midang te tihbuai loh na hmun a hun hlimawm tak hman theih tur chu a chak awm theuh awm e.           Mahse, hetianga thuthlukna siam mek a nih lai hian, hriat reng tur a thil pawimawh awm chu, kan hma hun lo awm tur zel hi a ni. Hun lo la thleng/kal tur chu a sawi lawk sa theih loh na chungin rokhawlna chi hrang hrang hmachhawn tur a awm tih chu phat rual loh a ni. Chutiang dinhmun a lo thlen pawh a, lo inbuatsaih thei turin thurawn tlem a zawng ka lo tarlang ve ang e. 1.     
Image
REFUGEE DINHMUN DER THAWNG:         Tun hnai a UNHCR in a Refugee ti tawp an tum avang hian, mi tam tak chu lungngai leh dinhmun derthawng takah a dah a. Kum tam tak mahni ram, in leh lo te kalsan in, hriat ngai loh ram Thailand, Malaysia leh India ah UNHCR thlazar hnuaiah hum himna dawnin thlamuang takin an lo khawsa thin a. UNHCR leh a Implementing Partners te chuan hun rei tak an lo tanpui reng thin a ni. In todelhna tlak chu nilo mahse, Subsistence Allowance (SA) te pe in, fahrah tee maw, damlo leh kum up ate thleng in, thla tin sum leh pai hmangin tanpuina an lo pe bawk. Lehkha zirna lamah te, Open School leh University atanga Computer lama zirna te thleng in zirlai te chu an tanpui thin a ni. Hei hian, Sap ram a resettlement dawng tawh te tan, zirna chhunzawm duh te tan leh, hnathawh nghal duh te tan pawh, a thatpui hle ka ring. Resettlement la dawng lo te tan pawh zirna an dawng hrim hrim avangin a lawmawm tho a ni. He zirna an dawn hi, tun tun a an chenna ram theuhvah hn

WHO AM I?

Image
        Tunge Ka Nih tih zawhna hi mi tam tak tan chuan han chhan mai a harsa thin viau ang. Kan nihna lo pui sawi daih te hi a awl chawk. Tehkhin nan, “Tunge I nih?” ti a min zawh hian, “Hminga, Laldailova fapa” kan ti mai thin. Min thlahtu te atang kan nihna kan han sawi hian, midang ten mi hre awl zawk a ni. He inthlahchhawn na hi Bible a Thuthlung Hlui atang tawh khan hman a ni a, vawiin ni thlengin mihring chuan kan la hmang chhunzawm zel a ni. Mahse, he nihna hi inchhui nan leh hmel inhriat nan a that rual lain, a hman sual ve theih tlat a ni. Tehkhin nan, Minister chhungkua tam tak chuan, ‘Tunge ka nih I hria em?’ tiin mi dang te an vo thin a, thenkhat te chuan an pa te Pastor emaw Reverend emaw nihna chu an lo chhuan pui thin. Midang te vo nan a hetiang tawngkam hman ching ho reng reng hian, an mahni ah nihna engmah chhui tur leh chhui tlak an nei ngai lo tlang pui thin bawk. An chhungte nihna chhuan puitu te hi, khawtlang leh kohhran ah pawh mi hnawksak an ni duh fo thi

DEJA VU

Deja Vu an tih tawng thumal hi thil thleng thei leh then khat te in a tawn thin te pawh a ni hial awm e. Sap tawng a sawi dan; A feeling of having already experienced the present situation. A awmzia ber ni a lang chu, tun tun a thil thleng kan hmuh, tun hma a tawn leh thleng tawh a hriat lawk (Experienced) na neih a in ngaih bel na a ni. Achang chuan, kei ngei pawh in ka tawng ve thin tawh a, ka expirienced dan chu ka sawi lang tawh kher lo vang; a sei dawn lutuk. Deja Vu hi thlarau lam mi leh in larna te hmu thin mi tan chuan an chunga thleng thei reng a ni in ka ring. Kristian hla phuah a tam zawk chuan, an pianthar hnu in Pathian Thlarau chenchilhna changin, Van ram te an lo hmu lawk sa thin a. Lalpa lo kal leh hunah chuan, keini ai mahin van ram thlen hunah chuan, an DÉJÀ VU chu min hrilh thei dawn a ni.             Isua Krista pawh khan Kraws a A tawrh tur chu lo hmu lawk sa in, hre reng chung leh phat theih rual loh chung in kan sual man pek tlak nan Kraws lam chu t
REFUGEE LEH RESETTLEMENT:             Delhi a awm kan CHIN unaute UNHCR tanpuina hnauia resettlement dawng tawh hi, ka lawmpui hle mai. Vai tawng duh anga hman thiam lohna leh hmusit na karah dawh thei takin Ram Thumna an thlen hma loh zawng an tuar in an nghak tang tang thin a. Harsatna namen loh an paltlang a, hnathawhna hmunah te hlawh hmu tha lovin, vai hnam hnuainung ber leh an mahni vai ngei pawh in a an hmusit ber te ai pawh a dinhmun hniam zawk ah an ding fo thin a ni.             Refugee zinga lehkha thiam fal deuh bik thenkhat te chu, hna pangai te thawk in an khawsa ve nawk nawk thei a, thenkhat chu UNHCR leh a Implementing Partners hrang hrang hnuai ah hna zahawm deuh, Community Animator, an tih te chu thawk thei in, an khawsa bawk. Thenkhat te chuan NGO chi hrang hrang te nen a in zawmna hnuaiah hna pangai tak an thawk bawk. Mahse hetiang dinghmun a chanvo emaw hna tha emaw thawk pha lo te chuan Factory te, Dawr te, Hotel te leh Housekeeping hna te thawk in Ram
Image
INNGAIHTUAH CHIANG ANG U . Mizo zinga a tam zawk hian rul kan hmuh apiang thah zel kan tum mai ṭhin a, hei hi a fel lo hle. A hnuaia point ka tarlan hrang hrangte hi uluk takin chhiar rawh u. . 1. MIN TIHLUM THEI A, THAH ZEL TUR: Min tihhlum theih avangin i that zel ang maw? Inngaihtuah chiang teh. I chhungte leh i ṭhiante pawh khan an tihlum thei reng che a, i that kher chuang lo. . 2. MIN CHUK TAWH A, THAH ZEL KA DUH: Rulin a chuk tawh vang chein i rul hmuh apiang i that zel ang maw? Chawngkawr pakhatin a chuk vang chein pawisawi ve lo chawngkawr dang that suh, a chuktu che kha thah mai tur. Tlangval pakhatin thil ru ta se, tlangval dang daih police-in an man bik lo. . 3. AN RÂPAWM A, THAH ZEL TUR: An râpawm vangin i that zel ang maw? An taksa pianphung hi anmahni duh vanga nei an ni lo a, Pathian siam dân a ni. Kan mihringpui zingah pawh hmelchhe deuh deuh an awm a, kan that kher chuang lo. . 4. EVI THLÊMTU A NI: "Evi thlêmtu a ni a, bawhchhiatna suala min tlûk tir

Zirtirna chungchang a hmalakna thar

Gujarat ram zirtirna lama hmalak dan thar:  Gujarat State education minister Bhupendrasinh Chudasama chuan, an ram Gujarat Sawrkar School-a zirlai naupang te hma an sawn theih nan, school ban hnu ah zirtirtu ten naupang lehkha thiam vak lo ho chu, Extra-Class (darker Khat) pe turin a phut a ni. An khua a zirtirna lama thiamna lo nei tawh leh zirtirtu hlui leh up ate chu sawm turin a ti bawk. A thusawi zing tha e mem chu, Kal kawng siam leh In sang sak chu a zo fel thei a, mahse zirna erawh hi chu tawh chin nei lo a ni e. Ngaihven tur a fuihna chu, Gujarat State a Gujarati zirlai naupang in mahni hnam subject ah engtinnge an Fail tih hi a zawhna a ni. Private School chu mahni a intodelh ngai a nih angin zirtirtu te chuan hnawhchhuah hlauh avanga nasa takin hna an thawk a. Chu chuan, hlawhtlinna leh hmasawnna hlawhchhuak a ni. Sawrkar School zirtirtu te chu, chutianga hlauhthawn a awm ngailo pawh ni se, a ai a tha zawk leh nasa zawk a in pe turin a ngiat bawk a ni.

INTIHHLIMNA

Image
Intihhlimna:                    Kan nitin nuna hun kan hman dan hi a in ang lo tlangpui thin a. Inchhung khat a cheng ho, nu leh pa emaw pianpui u leh naute pawh ni se, kan remchan hun hi a in ang lo tlangpui thin a. Chu bakah, kan tui zawng te hi a in ang lo tlangpui thin a ni.                    Thenkhat chuan Computer khawih an duh laiin, thenkhat chuan milembu emaw thawnthu bu emaw te lo chhiar a duh thin a. Thenkhat erawh chuan, Television lo en daih a hun awl an neih lo hman a thlang zawk thin a ni. Mi thenkhat erawh chuan an taksa in a an mamawh tur ni a an hriat angin, Games and Sports lamah an hun awl neih chu hman an duh thin a ni. Indoor hi a hau takin sen soh pawh a tam a, chuvangin mi pangaite (Sum leh pai) tan Outdoor Sports hi ka Promote a ni. Entry Fee sen a ngai lova, Athlawna Pathian in boruak tha min pek chu, kan taksa hriselna atan kan hmang tankai a ni tel bawk.                     Infiamna a tui mi ka nih avangin kei chuan inchhung a hunawl ka neih chu hman

Salutation.....

He Blog lo entu te leh chhiarsaktu te zawng zawng chungah lawmthu ka sawi e. Hetianga chanchin ziah leh tlangzarh hi hun reitak ka lo ngaihtuah thin tawh a. Kan hnathawhna te leh, hun indaih loh em thin avangin ka ti hlawhtling thei lova. Tunah erawh chuan, blog siam a, khawvel a thil thleng mek chanchin hrang hrang han dah ve ka duh a. A tul ang ang a min tanpui a, fuih a ngaih hunah te MIZO taka thurawn te min pe turin ka sawm bawk a che u. Vawiin ni 22/07/2K18 atang hian hun remchang in neih hunah he BLOG hi in lo chhiar thin dawn nia. LALSANGLIANA